Xanax Nedir? Ne İşe Yarar?

Xanax, anksiyete, panik atak gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan reçeteli bir ilaçtır. Tek başına kullanılabileceği gibi, diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Anksiyolitik yani yani kaygı giderici ilaçlardan olan benzodiazepin adı verilen bir ilaç grubundandır. 18 yaşından küçük çocuklarda güvenli ve etkili olup olmadığı tam olarak bilinmemektedir.

Xanax Nedir?

Bazı psikiyatrik hastalıkların tedavisinde anksiyolitik yani kaygı giderici etkisi nedeniyle kullanılan, etken maddesi alprazolam olan ilaçtır. Beyinde bulunan bazı kimyasallar üzerinden etkisini göstererek, kişide ortaya çıkan korku ve endişe nöbetleri hafifletir. Uzun süreli kullanımında bağımlılık riski vardır.

Xanax Nasıl Bırakılır?

Hasta doktorun bilgisi dışında ilacını bırakmamalıdır. İlacın ani bir şekilde bırakılması, kişide zihin bulanıklığı, şiddetli kaygı ve uykusuzluk gibi durumlara neden olur. Bu yüzden tedaviyi sonlandırırken doktorlar, ilacın aşamalı şekilde bırakılmasını sağlar.

Xanax Nasıl Bir İlaçtır?

Anksiyete ve panik bozukluğu gibi durumlarda kullanılan ve yeşil reçeteye tabi olan bir ilaçtır. Oval, bir tarafı düz diğer tarafı ise bölünebilen çentikli tablet şeklindedir. Bu ilacın etken maddesi alprazolamdır.  Benzeodiazepin ilaç grubunda bulunan sakinleştirici bir ilaçtır. Doktor kontrolünde alındığında son derece yararlı ve güvenlidir.

Xanax Ne İçin Kullanılır?

Yaygın anksiyete bozukluğu, panik atak ve depresyona bağlı ortaya çıkan endişe nöbetlerinin  tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. İlacın etken maddesi olan alprazolam beyinde yer alan kimyasal maddeleri aktivite eder ve hastadaki kaygıyı kısa süre içinde azaltır.

Alındıktan sonra çok hızlı bir şekilde kana karışır. İlacın etki etme süresi, hastanın yaşına, kilosuna, kullanıldığı andaki zihinsel duruma göre değişiklik gösterir. Etki etme süresi 5 dakika ile 1 saat arasında değişebilir. Etkisinin alındıktan sora 24 saat devam ettiği bilinmektedir.

Bu ilacın kullanımı mutlaka doktor tavsiyesi ve kontrolünde olmalıdır.  İlaç hızlı şekilde etki etse de bağımlılık tehlikesi sebebiyle kısa süreli kullanılır.

Xanax Nasıl Kullanılır?

Tablet şeklinde bir ilaçtır. Tabletin çiğnenmeden, bütün halde ve bir bardak suyla yutulması önerilmektedir. İlaç hem aç hem de tok karnına alınabilir. Ancak mide bulantısı yapabileceğinden tok karnına içilmesi önerilir.

Hasta bir dozu unuttuğunda, diğer dozun alınacağı zaman yaklaşmadıysa alınabilir. Ancak  atlanan dozu dengelemek için ilaç çift doz alınmamalıdır. Bu ilacın etkisini az bulan hastalar doktor kontrolü olmadan dozu aşmamalıdır.

Bazı durumlarda hastalar, ilacın etkisini fazla bularak dozu doktora haber vermeden azaltmaya kalkabilirler. Bu yanlış bir durumdur. Bu ilaç kişiye özel reçete edilen bir ilaç olduğu için, hastadan başkası kullanmamalıdır.

İlacın kullanımına küçük dozlarla başlanır ve hasta üzerinde etkisi görüldükten sonra aşamalı şekilde dozu arttırılmaktadır. İlk olarak günde 3 defa  1 tane 0.25 mg veya 0.5 mg alınması önerilir. Bölünen dozlar bir günde toplam 3 mg kadar olabilir. Hastanın takip edilmesiyle yan etkilere göre doz değişikliği yapılabilir.

Xanax Kullananlar Nelere Dikkat Etmelidir?

İlaç kullanılırken bazı hususlarda dikkatli olmak gerekir. Bu ilacı kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir;

• İlacın kullanımı sırasında hasta kendini uykulu ve sersem hissedebilir. Konsantrasyon kaybı ve kas fonksiyonunda bozukluğa yol açacağı için ilacın etkilerini görmeden araç ve makine kullanılmamalıdır.
• Diş tedavisi ve ameliyat olacak olan kişiler doktorlarına bu ilacı kullandığını mutlaka bildirmelidir.
• İlerleyen yaşlarda koordinasyon kaybı ve uyuşukluk oluşturacağı için, yaşlı hastalar düşme riskine karşı günlük aktivitelerinde dikkatli davranmalıdır.

Bazı ilaçlar bu ilacın etkisini güçlendirebilir. Vücuttan atılımını atılımı engelleyerek aşırı doz etkisi yaratabilir. Buna bağlı olarak solunumun baskılanması, derin uyku hali ve koma gibi yan etkiler ortaya çıkabilir.

Xanax’la birlikte kullanılmaması gereken ilaç grupları genel olarak şöyledir;

• Uyku ilaçları
• Ağrı kesiciler
• Öksürük ilaçları
• Antidepresan ilaçlar
• Anksiyete bozukluğu ilaçları
• Sara (antiepileptik) ilaçları
• Alerji ilaçları
• Mantar ilaçları
• Makrolid grubu antibiyotikler
• Mide ülser ilaçları
• Tansiyon ilaçları
• HIV (AIDS) ilaçları
• Doğum kontrol ilaçları
• Kas gevşeticiler

Bazı meyveler Xanax’ın vücuttan atılımı engeller. Bu yüzden bu ilacı kullananlar greyfurt ve üzüm gibi meyveleri yememeli,  bu meyvelerin sularını içmemelidir. Sarı kantaron, melisa ve kediotu gibi bitkiler sakinleştirici etkiyi arttıracağı için birlikte tüketilmemelidir.

Depresyon tedavisinde kullanılmamalıdır. Ayrıca mutlaka doktorun belirttiği dozlarda alınmalıdır. Farklı dozlarda alınması istenmeyen sonuçlara yol açabilir.

Xanax’ın Formları Nelerdir?

Tablet şeklindedir. Farklı dozda tablet formları bulunmaktadır. Bunlar;

• Xanax 0,5 mg 30 tablet
• Xanax 1 mg 50 tablet

Xanax’ı  Kimler Kullanmamalı?

Xanax kullanmaması gerekenler şöyledir;

• Alprazolama karşı alerjisi olan kişiler
• Sinir kas hastalıkları olanlar
• Kronik bronşit ya da amfizem gibi akciğer hastalıkları ve nefes darlığı olanlar
• Karaciğer hastalığı olanlar
• Uyku apnesi olanlar
• 18 yaşından küçük kişiler
• İntihar düşüncesi olanlar
• Hastanede tedavi gereken zihinsel rahatsızlığı olanlar
• Daha önce alkol, uyuşturucu ve ilaç bağımlılığı tedavisi alanlar
• Böbrek yetmezliği olanlar bu ilacı kullanmamalıdır.

Xanax’ın Emzirme ve Hamilelik Döneminde Kullanımı Nasıldır?

İlaç, anne karnındaki bebeğe zarar verebilmektedir. Bu yüzden hamilelik döneminde kesinlikle kullanılmamalıdır. İlaç kullanan hastalara tedavi boyunca gebeliği engelleyecek doğum kontrol yöntemleri de önerilmektedir.

İlacın kullanımı sırasında hamilelik ortaya çıkarsa, mutlaka doktora bilgi verilmeli ve ilaç bırakılmalıdır. Emzirme döneminde kesilmelidir. Emzirme dönemi sonrasında hasta bu ilacın kullanımına doktorun izniyle yeniden başlayabilir.

Xanax Yan Etkileri Nelerdir?

En yaygın görülen yan etkileri şöyle sıralanabilir;

• Depresyon ve huzursuzluk şikayetleri
• Sersemlik ve uyuşukluk
• Yorgunluk
• Unutkanlık ve hafıza problemleri
• Odaklanma sorunları
• Dil ve konuşma bozukluğu
• Denge bozuklukları
• Baş dönmesi ve baş ağrısı şikayetleri
• Ağızda kuruluk hissi
• Kabızlık şikayeti
• Cinsel istek artışı ya da azalması
• Penis sertleşmesinde (ereksiyon) bozukluk

Bu yan etkilerin olması durumunda hemen doktora başvurmalıdır.

Nadir ortaya çıkan ve acil müdahale edilmesi gereken yan etkiler ise şöyledir;

• Saldırgan davranışlar
• Şiddetli öfke patlaması
• Garip davranışlar sergileme
• Halüsinasyon görme
• Kas seğirmeleri
• İdrarın azalması
• İdrar yapamama
• Gözde ve ciltte sararma
• Hafıza kaybı
• Ciltte döküntü, nefes darlığı, dil boğaz ve yüzde şişkinlik gibi alerjik reaksiyonlar

İlaç uzun süre kullanıldığında hastada bağımlılık yapabilir. Bu yüzden tedavi süreleri çok uzun tutulmaz. Tedavi sona erdiğinde,  ilacın dozu kademeli olarak azaltılmalıdır.  Bazı durumlarda tedavi, aynı ilaç grubundan başka bir ilaçlarla sürdürülebilir. İlaç kesildikten ortalama 4-5 gün içerisinde tamamen vücuttan atılır. İlacın toplam tedavi süreci 3 ay kadardır.

Xanax Fiyatları Nedir?

Yeşil reçete ile hastalara verilen Xanax  1 mg 50 tablet 2021 Mayıs itibariyle 23.17 TL olarak satışa sunulmaktadır.