Bu Yazıda Neler Var?
Böbrek taşı, idrar içinde erimiş olarak bulunan küçük maddelerin çeşitli nedenlerden dolayı bir araya gelip birleşmesi ve büyümesi sonucu oluşur. Böbreklerin en önemli görevi, vücutta metabolizma sonucunda meydana gelen üre gibi artık maddelerin idrar yoluyla atılmasını sağlamaktadır. Böbrekler kanı süzerek idrar ürettir.
Böbrek taşı Asya ve Uzak Doğu ülkelerinde daha az görülürken, Hindistan, Ortadoğu ve ülkemizde oldukça sık karşılaşılan bir sorundur. Zamanında tanısı konup tedavi edilmez ise böbrek taşı, böbrekte hasara neden olarak böbrek kaybına yol açabilir.
Böbrek Taşı Nedir?
Böbrek taşları, böbreklerde toplanan kalsiyum ve benzeri küçük mineral parçalarının üreterden mesaneye geçemeyecek kadar büyük olanları tarafından oluşturulur. Kanda bulunan ve idrara geçen bazı kristaller, idrarda çözünmüş halde bulunur. Ancak çeşitli nedenlerden dolayı bu kristallerin çözünürlüğü azalabilir. Bu durumda kristaller idrarda birikmeye başlar, böbrek içinde bulunan havuzcuklar içinde çöker. Bunlara böbrek taşı adı verilir. İdrar yollarında taş hastalığı, böbrekler haricinde, idrar kanallarında ve idrar kesesinde de görülebilir.
Böbrek Taşının Nedenleri Nelerdir?
Böbrek taşının nedenleri arasında beslenme alışkanlığı, yaşam tarzı, genetik yatkınlık ve coğrafi faktörler bulunmaktadır.
Bunlara arasında özellikle genetik yatkınlık, taş oluşumundaki en önemli risk faktörüdür. Böbreğinde taş olan kişilerin birinci derece yakınlarında yüzde taş olma olasılığı da yüksektir.
Kişinin yaşadığı coğrafya da taş oluşumunda etkilidir. Taş hastalığı daha çok sıcak iklimlerde yaşayan kişilerde görülür.
Az sıvı tüketimi ve hareketsiz bir yaşam taş oluşumunu artırır. Düzenli spor yapan ve günde 2.5-3 litre sıvı tüketen kişilerde, idrar içinde erimiş halde bulunan maddelerin birleşerek taş oluşturma ihtimali çok düşüktür.
Protein ve karbonhidrattan zengin, lifli gıdalardan fakir diyet ile beslenenlerde, böbrekte taş oluşum riski daha fazladır. Günlük tüketilen sıvı miktarı ne kadar az ise taş oluşumu riski de o kadar fazladır.
Ayrıca tekrar eden idrar yolu enfeksiyonları, böbrek çıkım darlığı gibi bazı böbrek hastalıkları, birtakım ilaçların uzun süreli kullanımı, geçirilmiş bağırsak ameliyatları ve gut hastalığı da böbrek taşı oluşumu artırmaktadır.
Böbrek taşının tedavisinde genellikle dışarıdan şok dalgalarıyla ya da içeriden kapalı olarak lazerle kırma yöntemi uygulanır.