Bu Yazıda Neler Var?
Kolonoskopi, kalın bağırsağın iç yüzeyini döşeyen mukoza denilen tabakasının kolonoskop adı verilen bir kamera sistemiyle incelenmesi işlemidir. Bu işlem kanser ya da polip gibi kalın bağırsak hastalıkların tanısını koymak için yapılabildiği gibi, poliplerin alınması gibi tedavi amacıyla da yapılabilmektedir. Kalın bağırsak ve rektumun incelendiği bu işlem gastroenteroloji ve genel cerrahi doktorları tarafından yapılır.
Kolonoskopi Neden Yapılır?
Kolonoskopi, hem tanı hem de tedavi amacıyla uygulanır.
Özellikle bağırsak kanseri şüphesinde sıklıkla uygulanan bir işlemdir. İşlem sırasında bağırsağın iç yüzeyini örten mukozada şüpheli değişiklikler tespit edilirse, buralardan biyopsi ile doku alınarak patolojik incelemeye gönderilir.
Tedavi Amacıyla Yapılan Kolonoskopi
Kolonoskopi sırasında görülen polipler ya da küçük tümörler alınarak aynı zamanda tedavi de uygulanmış olur.
Anormal yapıdaki damarlar koter ya da lazer ile yakılarak giderilir.
Eğer bağırsakta darlık varsa, dar olan bölge buji ya da balon ile genişletilerek stent (halka) konur.
Bağırsak içindeki yabancı cisimler kolonoskopi ile çıkarılabilir.
Kanayan damarlar yakılarak ya da bağlanarak durdurulabilir.
Tanı Amacıyla Yapılan Konlonoskopi
Hiç bir şikayet olmasa bile 50 yaşından sonra mutlaka bir kolonoskopi yapılması gerekir. Bunun dışında kolonoskopinin yapılması gerektiği başlıca durumlar ise şunlardır;
- Geçmeyen karın ağrısı
- Dışkıda kan görülmesi
- Makattan kan gelmesi
- Sık görülen kabızlık
- Açıklanamayan kansızlık
- Sık ishal durumu
- Kansızlık varsa nedeninin araştırılması için
- Nedeni açıklanamayan kilo kaybı
- Ailesinde bağırsak kanseri hikayesi olanlarda tarama amacıyla
- Crohn ve ülseratif kolit gibi kalın bağırsağın iltihabı hastalıklarının tanı ve takibi için
- İç hemoroidlerin görüntülenmesi amacıyla
- Divertiküler hastalık varsa
- Ailesel polip hastalığı olanlarda
Kolonoskopi Nasıl Yapılır?
İşlem, hasta hafif uyutularak ya da genel anestezi altında yapılır. İşlem öncesi bağırsak temizliği yapılması gerekir. Bağırsak temizliği ağızdan bazı ilaçlar alınır ve işlemden önce lavman yapılır.
İşlemin süresi 20 dakika ile 1 saat arasında değişebilir. Ancak hastanın verilen rahatlatıcı ilaçlarının etkisinden tam olarak kurtulması için 1-2 saat gerekebilir. Ayrıca işlem sırasında iyi bir görüntü sağlanabilmesi için bağırsaklara verilen havanın neden olduğu gaz ve şişkinlik hissinin düzelmesi için 1-2 gün geçmesi gerekir.
İşlem sırasında hastalar uyutulduğu ya da sakinleştirici verildiği için ağrı ve acı hissetmezler. Hastalar daha çok işlem sonrası yaşanan gaz sancılarından şikayet etmektedir. İşlem sonrası dönemde bol sıvı tüketmek ve yürümek gaz sancılarının giderilmesinde faydalı olur.
Güvenli bir işlem olmasına rağmen zaman zaman işlem sırasında veya sonrasında olumsuz bazı durumlar ile karşılaşılabilir. Kanama, iltihaplanma, divertikül denilen kalın bağırsak duvarının dışa doğru fıtıklaşması, şiddetli karın ağrısı, bağırsak duvarında yırtılma bunlardan bazılarıdır.
Kolonoskopiyi Kim/Hangi Bölüm Yapar?
Kolonoskopi işlemi genel cerrahi ya da gastroenteroloji bölümü doktorları tarafından uygulanan bir işlemdir. Kolonoskopi işlemini uygulamak için o konuda deneyim sahibi olmak gerekir. Genel cerrahi ve gastroenteroloji doktorları, kolonoskopi konusunda deneyim sahibidirler.
